Abadžija, taščija, ćurčija…
Jednog jutra stanovnik beogradske varoši uposlen u čaršiji popio je kafu sedeći sa komšijama ispod ćepenka svog dućana dok je čitava čaršija mirisala na proizvode iz ekmekdžinica i simidžinica. Nakon ispijanja kafe započeo je svoj dogramadžijski posao zajedno sa mnoštvom svojih kolega, a čaršija se budila postepeno uz zvuk alata koji su koristile baltadžije, kaikčije, kalkandžije, terzije, kondžalije, teldžije, taščije i drugi. U pauzi bi se zasladili sedeći na asuri kod dženedžije uz čašicu razgovora i čaj ili kafu …. Da li znate šta znače nazivi pomenutih zanimanja?
Stari nazivi za zanate koji su preuzeti iz osmanskog turskog jezika i dalje su se koristili u beogradskoj čaršiji u drugoj polovini XIX veka. U protokolima sveštenika Saborne crkve sreću se sledeći nazivi zanimanja:
- abadžija (onaj koji izrađuje predmete od abe)
- asurdžija (onaj koji proizvodi asure)
- aščija (kuvar)
- baltadžija (onaj koji proizvodi sekire)
- balukdžija (ribar)
- bojadžija (farbar)
- dogramadžija / dogramidžija (stolar, drvodelja)
- duvar(a)džija (zidar)
- đumrukdžija (carinik)
- ekmedžija (pekar)
- kaikčija (čamdžija, krmar)
- kalkančija (sedlar)
- kapakdžija (zanatlija koji proizvodi poklopce (za burad))
- kasnak (zanatlija koji je proizvodio obruče za burad)
- kujundžija (zanatlija koji izrađuje predmete od zlata i srebra)
- mumdžija (svećar)
- mutavdžija (zanatlija koji izrađuje predmete od kostreti)
- simidžija (pekar koji proizvodi simite-đevreke)
- teldžija (onaj koji izrađuje žice)
- taščija (kamenorezac, klesar)
- tenećedžija (limar)
- terlukčija (zanatlija koji proizvodi papuče)
- tutundžija (onaj koji se bavi duvanom)
- tufekdžija (puškar, zanatlija koji popravlja puške)
- ćurčija (onaj koji proizvodi predmete od krzna)
- frčadžija (onaj koji proizvodi četke)
- futadžija (onaj koji proizvodi fute, kecelje,zastirače)
- čarukčija (opančar)
- čekrkčija (zanatlija koji proizvodi čekrke i predmete od drveta)
- čibukčija (zanatlija koji proizvodi čibuke)
- džanedžija (naj koji proizvodi halvu ili “hranu za dušu”)
- šešandžija (zanatlija koji čisti puške)
- bardakčija (zanatlija koji pravi glineno posuđe)
- kondžalija (onaj koji izrađuje čarape i obuću)
- kuršumlija (onaj koji izrađuje puščana zrna)
- ušurli(j)a (onaj koji melje žito/imalac mlina)
- bazrđanbaša ((glavni) trgovac)
- saraf baši (zlatar, onaj koji razmenjuje stranu valutu i bavi se prometom vrednosti)
- terzibaša (glavni krojački majstor)