„[…] Neka jekne pro Balkana srpske slave burni glas […]  Bože blagoslovi vekovni trud i rad […]“

Iz kompozicije „Himna pedesetogodišnjici Beogradskog pevačkog društva“, Stevana St. Mokranjca. Osnove muzičkom školstvu koje se intenzivno razvijalo u Kraljevini Jugoslaviji postavljene su još u 19. veku osnivanjem Glazbenog zavoda u Zagrebu 1827, Glazbene matice u Ljubljani 1872. i Srpske muzičke škole u Beogradu 1899. godine. Na teritoriji Kraljevine Jugoslavije delovao je veliki broj muzičkih i pevačkih društava. Prvo beogradsko pevačko društvo, osnovano 1853, nastupalo je u crkvi Svetog Save izvodeći horsku muziku, žanr sa najdužim kontinuitetom u istoriji srpske muzike. Isto društvo, doprinelo je osnivanju Muzičkog muzeja i biblioteke 1925. godine., a pojedini članovi, na čelu sa kompozitorom Kostom P. Manojlovićem, osnovali su Pevačko društvo “Mokranjac” 1935. godine. Prethodno su se muzička i pevačka društva sa teritorije Kraljevine udružila u Južnoslovenski pevački savez 1924. godine. Neizostavno je pomenuti delatnost Stevana St. Mokranjca, rođenog u Negotinu 1856, čije su kompozizije za duhovnu horsku muziku obogatile ovaj opus, a najpoznatije njegovo delo jesu „Rukoveti”. Preplitanje elemenata različitih kultura doprinelo je razvoju muzičke i scenske umetnosti podtsknute i osnivanjem Beogradske opere 1920. godine.

Izvor: Dragana Mitrašinović, Irena Kolaj Ristanović, Muzika u Kraljevini Jugoslaviji: kroz dokumenta Istorijskog arhiva Beograda, Beograd 2017.